Tadeusz Zając                                    

                                                                                              Kraków, 2003-06-26

Instytut Ochrony Przyrody

Polska Akademia Nauk

31-120 Kraków, al. A. Mickiewicza 33

tel. +48 12 632 05 49 w. 122

tzajac@iop.krakow.pl

Opinia w sprawie ochrony doliny Drwinki na terenie miasta Krakowa

Dolina Drwinki jest niewielkim ciekiem wodnym płynącym płaskodenną doliną erozyjną, szczególnie w górnym biegu, na wysokości osiedli Piaski Wielkie oraz Kozłówek, aż po Prokocim, ma charakter erozyjnego wąwozu o bardzo interesującej rzeźbie i naturalnym przebiegu koryta. Koryto rzeczki ma charakter roztokowy, co wynika z aktywnej erozji stoków wąwozu, charakteryzuje się dużą zmiennością przebiegu i całkowicie naturalnym charakterem procesów hydrologicznych. Dolina dzieli się na kilka płaskodennych basenów, gdzie koryto rzeczki tworzy roztoki, porośnięte starodrzewiem. Dolina jest atrakcyjna krajobrazowo.

            Szata roślinna tego terenu to stare łęgi jesionowo-olszowe, bardzo dobrze i naturalnie wykształcone. Tego typu roślinność w tak dobrze wykształconej formie staje się coraz rzadsza, a szczególnie na obszarach miejskich powinna podlegać ochronie. Warto podkreślić, że szczególnie w przypadku tego rodzaju łęgów, rzadko dochodzą one do fazy starodrzewia, natomiast w dolinie Drwinki większość zadrzewionych terenów dochodzi do wieku fizjologicznego olszy, kiedy drzewostan przechodzi w fazę dojrzałą.

            Fauna tego terenu została niestety w dość dużym stopniu zdegradowana w ciągu ostatnich lat. W latach 70-tych i 80-tych dolina Drwinki stanowiła istotne miejsce rozrodu płazów, szczególnie żab brunatnych, których zgrupowania w czasie rozrodu sięgały kilkuset sztuk. W basenie leżącym na wysokości SP nr 123 stwierdzano występowanie miejsc rozrodu traszki zwyczajnej i grzebieniastej. Niestety zabudowana okolic doliny, a przede wszystkim zanieczyszczenie wód rzeczki spowodowały degradację populacji płazów, a wobec braku aktualnych badań, nie jest znany stan ich populacji.

            Ciekawa i jak na warunki miejskie interesująca jest awifauna tego terenu. Większe obszary zadrzewień porastające baseny rzeczki lub zbocza doliny są miejscem występowania gatunków rzadkich w warunkach miejskich, np. słowika szarego Luscinia luscinia, dzięcioła zielonego Picus viridis, dzięcioła dużego Dendrocopos major, dzięciołka Dendrocopos minor, kowalika Sitta europea, muchołówki żałobnej Ficedula hypoleuca, dość licznej populacji szpaków Sturnus vulgaris. Teren doliny jest miejscem żerowania sokoła pustułki Falco tinunculus.

            Szczególnego podkreślenia wymaga rola tego siedliska jako miejsca wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców osiedli leżących na brzegami doliny. Niestety, teren ten nie został w żaden sposób zagospodarowany, dalej traktowany jest jako nieużytek przeznaczony do dowolnego zagospodarowania. Powinien zostać on przekształcony w półnaturalny obiekt zieleni miejskiej, chroniony jako użytek ekologiczny, wykorzystywany do celów edukacyjnych i rekreacyjnych przez lokalną społeczność.

                                                                                                                   dr Tadeusz Zając